Hoe een strateeg in de gevangenis belandde.

En hij had het nog zo strategisch goed bedacht allemaal; een aanloop van jaren was er aan vooraf gegaan. Maar nu zat hij in de Penitentiaire Inrichting (PI, red.) in Scheveningen, vlakbij zijn woning in Den Haag. Hij droomde van een rijk leven. Eindeloos veel geld, verre reizen naar prachtige bestemmingen. Een rijkdom zoals zijn cliënten die hij als verpleegkundige vakbekwaam verzorgde in een particuliere zorginstelling voor ouderen. Dàt wilde hij.

Hij woonde samen met zijn vriend en minnaar, maar ook die bracht het grote geld niet binnen. Eén van zijn cliënten was een oude dame. Nooit getrouwd, geen kinderen. Wel puissant rijk. Oud geld, veel oud geld. Een geërfd familiefortuin, ooit opgebouwd door een grootvader met inzicht en natuurlijk niet helemaal eerlijk belegd in voormalig Nederlands-Indië. Zij vond hem aardig, voor zover ze dat nog besefte. Hij was kundig en ze kon zo goed met hem praten. Over vroeger, over ‘ons Indië.’ Zijn familie was voor het geweld op Celebes naar Nederland gevlucht. Hij had waardering voor de nette oude dame, maar hij verachte haar wereldbeeld; alsof dat prachtige land haar onterecht was afgenomen.

Familie van de oude dame, kwam er zelden. Een enkele keer wat neven en nichten. Duidelijk langsgekomen met maar één doel voor ogen:

de erfenis. Gemaakt vriendelijk en met een goedkoop bloemetje van de benzinepomp. Hij walgde van hun hebzucht. Nooit hadden ze iets in hun leven gepresteerd. En dat hoefden ze ook niet, want ooit kwam het geld toch wel binnen; de erfenis van ‘tante.’ En ineens zag hij het. Als hij nu eens met haar zou trouwen? Ze was oud. Lang zou hij niet op zijn erfenis hoeven wachten. En dan die hebberige familie. Wat zouden die opkijken wanneer zou blijken dat zij niets zouden krijgen. Hij huiverde van genot bij zoveel slechte gedachten.

Op een sombere herfstdag trouwde hij met de oude, inmiddels demente, dame. Het was een raar gedoe geworden. Een oude dame en hij als overtuigd homo, allebei het ja-woord, uitspreken. Geen familie erbij, en ’s-avonds gewoon weer terug naar huis. Maar de ambtenaar van de burgerlijke stand had niets gevraagd. Het wachten op de erfenis duurde hem te lang. Op het moment dat de oude dame op een avond dood in haar kamer werd aangetroffen en bleek dat hij daar de hand in had gehad, werd hij gearresteerd. Van de erfenis kreeg hij niets. Dat bepaalt de wet gelukkig. Maar, zei zijn advocaat, ‘jullie waren toch in gemeenschap van goederen getrouwd?. Dan heb je toch in ieder geval recht op de helft van het kapitaal van je vrouw?’ Dat was natuurlijk zo. Je mag niets erven van je erflater als je die hebt vermoord, maar voor de helft van de gemeenschap van goederen, daar voorziet de wet niet in. Pas bij de Hoge Raad werd het pleit definitief in het nadeel van de verpleger beslecht. Als de oude dame van zijn snode plannen had geweten, dan was zij aannemelijk nooit met hem getrouwd. Een ruime uitleg van de Hoge Raad, maar een meer dan terechte.

Pieter de Boer

De Boer Advies & Notariaat